Tôi xách túi đồ nhãn hiệu Levi's vừa mua ra khỏi Plaza rồi đứng lại trước cửa chờ xe bạn đến. Một gã ăn xin phát hiện ra tôi, sán tới đứng trước mặt…
- Xin anh... cho tôi ít tiền đi! - Tôi đang đứng chờ, tiện tay vứt cho hắn đồng tiền giấy 1.000 , cảm thấy tôi thư thái và còn phải đợi khá lâu nữa, nên hắn bắt chuyện….
>>> Đất và người Lý Hòa (Chương I phần 2)
>>> Đất và người Lý Hòa (Chương II phần 1)
>>> Đất và người Lý Hòa (Chương II phần 2)
>>> Đất và người Lý Hòa (Chương III phần 1)
>>> Đất và người Lý Hòa (Chương III phần 2)
>>> Đất và người Lý Hòa (Chương III phần 3)
Hóa ra gã này thật
chuyên nghiệp, đã truyền cảm hứng cho tôi về một bài học làm ăn còn sâu sắc hơn
một khoá học tại chức kinh tế ở trường.
Gã có vẻ sáng sủa và cởi
mở…Giọng nhẹ nhàng, bắt đầu kể lể…
- Anh biết không ? ”Tôi
chuyên ăn xin quanh khu mua sắm này thôi. Tôi chỉ liếc một phát là thấy anh
ngay. Đi mua Levi's ở Plaza chắc chắn nhiều tiền..., và trông anh xởi lởi…
- Hả? Anh cũng hiểu đời
phết nhỉ! - Tôi ngạc nhiên.
- Thời đại 4.0 rồi, làm
cái nghề này, cũng phải cho nó có tri thức.
Gã ta bắt đầu mở máy.
Tôi ngẫm nghĩ, thấy thú
vị bèn hỏi:
- Thế nào là ăn xin một
cách tri thức?
Tôi nhìn kỹ gã ta, đầu
tóc dài rối, quần áo rách sờn, người gầy gò, nhưng sạch sẽ.
Gã giải thích:
- Chẳng ai thích ăn
xin, nhưng phải làm sao cho người ta ít nhất không khó chịu. Anh đã không khó
chịu tôi phải không? Tôi đoan chắc thế. Đấy là điểm khác biệt của tôi với những
thằng ăn xin khác.
Tôi gật đầu đồng ý,
đúng là tôi không khó chịu gã, nên tôi đang nói chuyện với gã đấy thôi….
- Tôi thường phân tích
SWOT, những ưu thế, bất lợi, những cơ hội và nguy cơ. So với những thằng ăn xin
khác là đối thủ cạnh tranh, ưu thế (Strengths) của tôi là tôi không làm người
ta phản cảm, lánh sợ. Cơ hội (Opportunities) và nguy cơ (Threats) thì chỉ là những
yếu tố điều kiện bên ngoài thuộc về hoàn cảnh, có thể là dân số ở đây đông hay
vắng, thành phố có quyết định chỉnh trang đô thị, dẹp hè phố chăng, kinh tế
tăng trưởng hay suy thoái...
- ...???
- Tôi đã từng tính toán
rất củ tỉ rằng, khu vực thương mại này người qua lại đông, mỗi ngày khoảng mười
nghìn người, trong đó rất nhiều người giàu có . Trên phương diện lý luận thì giả
như mỗi ngày tôi xin được mỗi người một đồng tiền giấy 1.000 đồng, thì mỗi
tháng thu nhập của tôi đã được ba trăm triệu đồng. Nhưng thực tế thì đâu phải
ai cũng cho tiền, mà một ngày làm sao tôi đi xin được mười nghìn lượt người. Vì
thế, tôi phải phân tích, ai là khách hàng mục tiêu của tôi, đâu là khách hàng
tiềm năng của tôi.
Gã lấy giọng nói tiếp:
- Ở khu Plaza này thì
lượng khách hàng tiềm năng chiếm khoảng 40%, với họ tỉ lệ thành công khoảng
50%. Trong 40% đó, chỉ thực có 1/2 số người là có tỉ lệ xin được thành công 70%
trở lên - đó mới khách hàng mục tiêu của tôi. Còn lại 60% số người, tôi bỏ qua
họ, bởi tôi không có đủ thời gian để tìm vận may của mình với tỉ lệ dưới 50%.
Đó là chiến lược của tôi vậy
- Cụ thể, anh lựa chọn
khách hàng của mình như thế nào ? - Tôi căn vặn.
- Hãy nói về khách hàng
mục tiêu nhé. Thì những nam thanh niên trẻ như anh đấy, có thu nhập, nên tiêu
tiền không lưỡng lự. Ngoài ra các đôi tình nhân cũng nằm trong đối tượng khách
hàng mục tiêu của tôi, họ không thể mất mặt trước bạn khác phái, vì thế đành phải
ra tay hào phóng. Rồi tôi chọn các cô gái xinh đẹp đi một mình là khách hàng tiềm
năng, bởi họ rất sợ bị lẽo đẽo theo, có nhiều khả năng họ chọn cách bỏ tiền ra
cho rảnh nợ. Hai đối tượng này đều thuộc tầm tuổi 20-30. Nếu tuổi khách hàng nhỏ
quá, họ không có thu nhập, mà tuổi già hơn, thì họ có thể đã có gia đình, tiền
bạc bị vợ cầm hết rồi. Những ông chồng đó biết đâu có khi đang âm thầm tiếc hận
rằng không thể ngửa tay ra xin tiền như tôi ấy chứ!
- Thế thì mỗi ngày anh
xin được bao nhiêu tiền?
- Thứ hai đến thứ sáu,
thường kém một chút, khoảng hai trăm nghìn. Cuối tuần thậm chí có thể 4-500
nghìn.
- Hả? Nhiều vậy sao?
Thấy tôi nghi ngờ, gã
tính cho tôi thấy:
- Tôi cũng như anh, làm
việc tám giờ vàng ngọc. Buổi sáng từ 11h đến tối 7h, cuối tuần vẫn đi làm như
thường. Mỗi lần ăn xin một người tôi mất khoảng 5 giây, trừ đi thời gian tôi đi
lại, di chuyển giữa các đối tượng mục tiêu, thường một phút tôi xin được một lần
được một đồng xu 1 nghìn, 8 tiếng tôi xin được 480 đồng một nghìn, rồi tính với
tỉ lệ thành công 70%.[(40%+50%)] thì tôi được khoảng 300 nghìn.
Chiến thuật ăn xin của
tôi là dứt khoát không đeo bám khách dọc phố, nếu xin mà họ không cho. Bởi nói
chung nếu họ cho tiền thì đã cho ngay rồi, nếu chỉ vì bị đeo bám lâu mà cho,
thì tỉ lệ thành công cũng nhỏ. Tôi không thể mang thời gian ăn xin có giới hạn
của tôi để đi lãng phí như thế, trong khi tôi có thể xoay ngay sang mục tiêu
bên cạnh.
Trời, tay ăn xin này có
đầu óc quá đi, phân tích như thể giám đốc kinh doanh hoặc giám đốc tiếp thị vậy.
- Anh nói tiếp đi! -
Tôi hào hứng.
- Có người bảo ăn xin
có số may xui, tôi không nghĩ thế. Lấy ví dụ nhé, nếu có một thanh niên đẹp
trai và một thanh nữ xinh đẹp đứng trước cửa shop đồ lót mỹ phẩm, thì anh sẽ chọn
ai để xin ?
Tôi ngẫm nghĩ rồi bảo,
tôi không biết.
- Nên đến xin tiền anh
chàng kia. Vì đứng bên một thanh nữ đẹp, anh ta chẳng lẽ lại không cho kẻ ăn
xin tí tiền. Nhưng nếu đến xin cô gái, cô ta sẽ giả vờ là ghê sợ rồi lánh xa
anh. Lúc ấy anh kia nếu làm trái ý nàng mà cho, chẳng bất tiện lắm sao?
Tôi cho anh một ví dụ nữa:
Hôm nọ đứng ở cửa siêu thị này có một cô gái trẻ tay cầm túi đồ vừa mua từ siêu
thị, một đôi nam nữ yêu nhau đang đứng ăn kem, và một gã đóng bộ công chức chỉnh
tề, tay xách túi đựng máy tính xách tay. Tôi chỉ nhìn họ ba giây, không ngần ngừ
bước tới trước mặt cô gái trẻ xin tiền, cô ấy cho tôi hẳn đồng tiền giấy 5
nghìn, nhưng ngạc nhiên hỏi tôi tại sao chỉ xin tiền có mỗi cô ta. Tôi trả lời,
cái đôi tình nhân kia đang ăn, họ không tiện rút ví ra cho tiền, gã kia trông
có vẻ lắm tiền, trông như sếp nhưng vì thế trong người thường không sẵn tiền lẻ,
chưa kể gã có tâm lí sợ mất quan điểm. Còn cô vừa mua sắm ở siêu thị ra, cô tất
còn ít tiền thừa, tiền lẻ.
Chí lý, tôi càng nghe
tay ăn mày nói càng tỉnh cả người ra.
- Cho nên tôi bảo rồi,
tri thức quyết định tất cả!
Tôi nghe sếp tôi nói
bao lần câu này, nhưng đây là lần đầu tôi nghe một thằng ăn xin nói câu này.
- Ăn xin cũng phải mang
tri thức ra mà hành nghề. Chứ ngày ngày mang cái thân ngu xi và lười biếng nằm ệch
ra ở xó chợ, cầu thang đường vượt giao lộ, ai cho tiền? Những người đó đều vội
vàng hoặc cồng kềnh, ai qua đấy mà rảnh bao giờ, vậy xin chỉ mệt người. Phải
trang bị tri thức cho mình, không ngừng quan sát học hỏi để thông minh lên. Thế
kỷ 21 rồi, có đúng là cần tri thức không?
Có lần, có một người nhờ
tôi đêm đứng dưới cửa sổ gào: "Hồng ơi, anh yêu em", gào 100 lần, nếu
cô ấy thò đầu ra thì được hẳn 50 nghìn. Tính ra tổng thời gian tương tự tôi
cũng kịp ăn xin được vài người, nhưng làm thế không đúng sở trường, lại vào lúc
nghỉ ngơi, hơi tốn sức và rủi ro cao, còn kém đi ăn xin, thế là tôi từ chối.
Ở đây, nói chung một
tay ăn xin một tháng có thể tác nghiệp được một nghìn hoặc tám trăm lần, may mắn
lắm thì được khoảng hai nghìn lần. Dân số thành phố này khoảng ba triệu, Người
ăn xin độ dăm chục anh, tức là cứ khoảng mười nghìn người dân mới có một ăn
xin. Lượng khách hàng tiềm năng như thế khiến thu nhập của tôi ổn định, về cơ bản
cho dù kinh tế thế giới tốt hay xấu, tình hình làm ăn của tôi vẫn ổn định,
không biến động nhiều.
Trời, tôi phục tay ăn
mày này quá!
- Tôi thường nói tôi là
một thằng ăn xin vui vẻ. Những thằng khác chỉ vui khi xin được nhiều tiền, còn
lại là mặt mũi thảm thiết. Tôi thường bảo rằng chúng mày nhầm to rồi. Vì tiền
nó thường đến chỗ vui chứ mấy khi đến chỗ buồn.
Quá chuẩn!
- Ăn mày là nghề nghiệp
của tôi, phải hiểu được niềm vui do công việc của mình mang lại. Lúc trời mưa
ít người ra phố, những thằng ăn mày khác đều ủ rũ oán trách hoặc ngủ. Đừng nên
như thế, hãy tranh thủ mà cảm nhận vẻ đẹp của thành phố. Tối về tôi dắt vợ và
con đi chơi ngắm trời đêm, nhà ba người nói cười vui vẻ, có lúc đi đường gặp đồng
nghiệp, tôi có khi cũng vứt cho họ một đồng xu, để thấy họ vui vẻ đi, nhìn họ
như nhìn thấy chính mình.
- Ối ông cũng có vợ
con?
- Vợ tôi ở nhà làm bà nội
trợ, con tôi đi học. Tôi vay tiền ngân hàng mua một căn nhà nhỏ ở ngoại thành,
trả nợ dần trong mười năm, vẫn còn sáu năm nữa mới trả hết. Tôi phải nỗ lực kiếm
tiền, con tôi còn phải học lên đại học, tôi sẽ cho nó học tiến sĩ Quản trị kinh
doanh, Marketing, để con tôi có thể trở thành một thằng ăn mày xuất sắc hơn bố
nó.
Tôi buột miệng:
- Ông ơi, ông có thu nhận
tôi làm đệ tử không?
St
Hình: Minh họa
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét