Lời bình cho thơ Hồ Nôốc

Nhắc đến Hồ Nôốc, người Lý Hòa từ làng Sơn Lý đến thôn Ngoại Hòa, từ trẻ đến già ai mà không biết. Không phải vì cái tên của anh gắn với sông với biển, mà còn vì cái tên của anh đã gắn liền với những bài thơ rất hay, rất sáng tạo viết về quê hương Lý Hòa với bao nỗi niềm da diết, yêu thương.
Cũng như chúng ta,  Hồ Nôốc  sinh ra và lớn lên ở làng chài xứ Lý,sông, núi, biển ôm ấp và chở che cho làng quê từ bao đời nay. Người Lý Hòa mộc mạc, chân chất với giọng nói mang âm hưởng của sóng biển và cái khắc nghiệt của nắng gió miền Trung. Từ nhỏ HN đã gắn bó với biển quê. Lớn lên theo thời cuộc, anh phải"ba lô lộn ngược xuôi tàu Bắc Nam" để tìm miếng cơm manh áo. Cuộc đời của anh cũng như biển quê vậy, lúc sóng cồn giận giữ vỗ bờ trắng xóa, lúc êm đềm trong xanh như mặt nước hồ thu.
Tôi biết anh học vấn không cao, lại chưa qua một lớp đào tạo , bồi dưỡng ở một trại viết văn , viết thơ nào, nhưng anh là một người giàu xúc cảm. Tình yêu quê hương trong anh lúc nào cũng mảnh liệt, kỷ niệm làng quê trong anh bao giờ cũng đầy ắp, tình người trong anh bao giờ cũng chứa chan. Bởi vậy từ trong tâm khảm anh đã bật lên những vần thơ dung dị, đằm thắm về con người và cảnh vật làng quê.
Đối với  Hồ Nôốc , nói về quê hương, nói về tuổi thơ, đều làm cho anh thổn thức, bồn chồn, bâng khuâng kỳ lạ. Đến hôm nay tất cả đều đổi thay, riêng anh những kỷ niệm êm đềm, sáng trong của một thời không bao giờ phai nhạt.
Cả quê hương đang chuyển mình vội vã
Chỉ có tôi sao quá thờ ơ,
Cứ đi tìm kỷ niệm trong giấc mơ
( Tìm lại tuổi thơ)
Đọc thơ anh kỷ niệm của tuổi thơ trong tôi cứ ùa về, nhớ quá, thương quá. Những đêm trăng thanh mùa hạ, đúng vào lúc con nước rồng, giữa đám trẻ Thượng Hòa và Trung Hòa xảy ra những trận chiến ác liệt, vũ khí là những cục đất thấm nước biển vo tròn, nếu ai trúng đạn cũng sứt đầu mẻ trán chứ chẳng chơi. Có trận chúng tôi đuổi quân giặc chạy mãi xuống tận cửa sông, cũng có trận chúng tôi bị chúng nó truy kích lên đến Đá Nhảy. Kết thúc trận đánh không có kẻ thắng người thua, chỉ là những tiếng cười vang vọng cả một vùng sóng nước. Những chiều cuối hạ đầu thu, chúng tôi tụ tập dưới bóng mát cây bàng ông Truyện, ngoài khơi xa thấp thoáng những buồm xuôi cánh tiên vào bờ khi gặp gió đông lồng lộng, xa tắp thế mà vẫn nhận ra đâu là thuyền của ông Tràu, đâu là thuyền của ông Lạu. Viết sao cho hết những kỷ niệm của ngày xưa. Những kỷ niệm đó theo anh đi suốt cuộc đời, giúp cho anh sống đẹp hơn, nhân cách hơn.
Ai trong mình chả có một miền quê
Đã chắt chiu cho con từng giọt sữa
Củ sắn, củ khoai răng mà nhớ rứa,
Bãi cát vàng in bóng mẹ của tôi.
( Nhớ mẹ)
Đọc thơ anh, thấp thoáng đâu đây những tên đồi, tên đất: Chùa Hang, Đá Nhảy, Bãi Sém, Đá Bụt; tên làng: Sơn Lý, Khai Hoang, Xóm Cồn, Nạp Nương, Tân Lý, và cả tên người: Anh nhớ từng tiếng rao thơ của chú Thuần, tiếng loa họp làng của bác Cáo, cả tiếng chuông chùa của ông Queò. Anh tìm tòi, khai thác tất cả những khía cạnh, ngóc ngách của làng quê, của xã hội để viết lên thơ tâm sự với đời. Từ chuyện vỡ nợ ở làng, chuyện lấn chiếm đất đai đến chuyện tiêu cực trong thi cử...Anh suy ngẫm, phân tích, gợi mở làm cho mọi người có những thay đổi trong tư duy với cuộc sống đời thường, như ngợi ca các chị trong đội vệ sinh môi trường xã mà anh gọi họ là lao công, không quản ngày đêm, nắng gió, bụi bặm vẫn chăm chỉ như những con ong làm sạch, làm đẹp cho phố biển. Và những thời điểm mất điện mọi người ca thán phàn nàn ngành điện, nhưng anh thì không, anh khuyên mọị người nên cảm thông và chia sẻ cùng nhành điện trong thời buổi kinh tế khó khăn. Mất điện nhưng vẫn có những cái vui, như các mẹ các chị hàng xén bán được nhiều quạt mo cau, các cháu nhỏ không có inter net mà chơi để tranh thủ học bài.
Thơ  Hồ Nôốc  đa dạng về thể loại, phong phú về nội dung. Anh biết chắt lọc gọt rửa trong từng câu chữ, sáng tạo trong cách gieo vần. Thơ  Hồ Nôốc , hiện thực có, lãng mạn trữ tình có, nhất là những bài thơ về cảnh quê.
Hoàng hôn đợi tím chiều
Níu thủy triều da diết
Sóng xôn xao mãi miết
Mân mê đá vô hồi
( Tình tôi Đá Nhảy)
Nhìn chung, thơ anh chân chất mà xúc cảm, vời vợi mà gần gũi, cụ thể mà nhân văn, dễ đọc dễ cảm nhận. Giá như anh đừng biến các vấn đề về nghị trường, về chính trị thành những câu ca dao, bài vè lạm dụng xô bồ, mà anh chỉ dành tình cảm cho quê hương với những bài thơ trữ tình thì càng trân trọng biết bao nhiêu.
Nhiều người nói,  Hồ Nôốc  đích thực là nhà thơ của quê hương rồi. Nhưng không ít người lại bảo anh chưa đến mức như vậy, bởi nhà thơ thì phải tầm cỡ, phải có bằng này giấy nọ, ít nhất cũng phải có chân trong Hội VHNT cấp tỉnh trử lên,  Hồ Nôốc  nhỏ hơn nhà thơ một tí, cũng đúng! nhưng chẳng lẽ gọi anh là em nhà thơ Hồ Nôốc , hoặc nhà thơ em  Hồ Nôốc , hoặc lều thơ  Hồ Nôốc . Không ổn! Còn tôi, tấm lòng của anh đối với quê hương bằng hàng trăm bài thơ vậy nên anh cũng là nhà thơ rồi. Tôi xin chân thành gọi anh bằng một cái tên cảm mến: Hồ  Hồ Nôốc , nhà thơ của quê hương.
                                                                 Lý Hòa, mùa hè 2012
                                                                            Hạnh Vinh
Liên hệ với Admin