Tiêm chủng - Biện pháp phòng bệnh hiệu quả

“Tiêm chủng” hay “tiêm ngừa” là một biện pháp phòng bệnh hiệu quả được thực hiện bằng cách đưa vắc-xin vào cơ thể người chưa từng bị nhiễm bệnh và hệ thống miễn dịch còn nguyên vẹn để kích thích cơ thể sản xuất kháng thể chống lại vi sinh vật trước khi chúng gây bệnh cho cơ thể. Thuốc chủng ngừa được gọi là vắc-xin. Vắc-xin là những chế phẩm được làm từ chính vi sinh vật hoặc từ một phần cấu trúc đã bị chết hoặc đã bị làm yếu đi. Vì vậy vắc-xin không có khả năng gây bệnh cho cơ thể. Ở nước ta với hơn 25 năm hoạt động từ năm 1985 đến nay, Chương trình Tiêm chủng mở rộng đã triển khai chủng ngừa nhiều loại bệnh nguy hiểm như Lao, Bạch Hầu, Uốn ván, Ho gà, Bại liệt, Sởi, Thương hàn, Viêm gan Siêu vi B cho trẻ em và thai phụ trong toàn quốc, góp phần làm giảm rõ rệt tỷ lệ mắc các bệnh này trong dân số cả nước.  Đây cũng là chương trình y tế quốc gia thành công nhất trong suốt những năm qua. Ngày nay, việc đưa trẻ đi tiêm chủng hoặc người lớn đi tiêm chủng một số bệnh nguy hiểm đã được xem như là một điều tất yếu bởi tất cả mọi người đều đã ý thức được sự quan trọng của tiêm chủng, đặc biệt là đối với trẻ em.                      Tiêm chủng là cách phòng bệnh tốt nhất cho trẻ Có 2 đối tượng được xem là cần thiết phải đi tiêm chủng, đó là trẻ em và phụ nữ mang thai. Đối với trẻ em, từ khi sinh ra đến 24 tháng tuổi thường phải tiêm ít nhất 10 bệnh, trong đó có những bệnh rất quan trọng như bạch hầu, ho gà, uốn ván, lao, viêm gan B, viêm não Nhật bản, thủy đậu .. . Điều đặc biệt quan trọng là các bậc phụ huynh khi đưa trẻ đi tiêm phải theo đúng chỉ dẫn của bác sỹ về số tháng tuổi quy định và lịch tiêm. Tất cả các loại vắc xin nằm trong chương trình tiêm chủng mở rộng đều được miễn phí. Chính nhờ những nỗ lực này, Việt Nam đã thanh toán được bệnh bại liệt vào năm 2000, bệnh uốn ván sơ sinh vào năm 2005 và bệnh sởi vào năm 2010. Đối với phụ nữ trước và trong mang thai, cẩn phải tiêm phòng các loại vắc xin như sốt rubella, viêm gan B, ung thư cổ tử cung, uốn ván và một số bệnh quan trọng khác. Việc tiêm ngừa cho phụ nữ mang thai không chỉ giúp cho các bà mẹ tránh được các căn bệnh nguy hiểm mà còn giúp cho trẻ khi sinh ra không gặp các dị tật nguy hiểm. Phụ nữ trước và trong khi mang thai nên tiêm phòng loại trừ nguy cơ gây dị tật cho thai nhi    vắc xin cũng như thuốc, khi tiêm cũng có thể xảy ra phản ứng bất thường không mong muốn. Sau tiêm chủng, trẻ có thể sốt, đau hoặc sưng tấy tại chỗ tiêm, hoặc quấy khóc, đó là các phản ứng thông thường do vắc xin kích thích hệ thống miễn dịch. Các phản ứng nhẹ thường tự khỏi trong vòng 1 ngày không cần phải xử trí gì.Sau khi tiêm chủng,cần phải ở lại cơ sở y tế ít nhất 15 phút để theo dõi các diễn biến sau tiêm. Một số biểu hiện trầm trọng có thể xảy ra sau tiêm chủng như: khó thở, tím tái, bỏ bú, co giật, sốt cao kéo dài... cần đưa trẻ tới ngay cơ sở y tế để được xử trí kịp thời. Những phản ứng nặng sau tiêm chủng thường hiếm gặp như sốc phản vệ có thể xảy ra. Phản ứng nặng sẽ qua khỏi nếu được phát hiện và xử trí kịp thời. Phản ứng nặng cần được phát hiện sớm và điều trị tại bệnh viện.    Mỗi năm, có hằng triệu mũi vắc xin đã được tiêm, hầu như các biến chứng nặng xảy ra là rất ít, do đó, các bậc phụ huynh cần phải hiểu rõ những lợi ích từ vắc xin, điều này không chỉ giúp cho con em của chúng ta khỏe mạnh, tránh được bệnh tật mà còn vì một xã hội phát triển hơn.                        Hạnh Minh